Autorinnen und Autoren up Platt: Martha Herkenhoff (Hagen TW)

Demenzbegleitung up Platt 

 

Dat bisken Huesholt

 

Nu is schon wä een Johr vergaun,

un sind doch olle wä gäden touhaupe kuorm;

van Üörnen hier son bietken tou fierden,

un up dat aule Johr trügge tou kieken,

wat wi in Zukunft olles willt maken,

un auk moll von Hatten lachen.

 

Dat ganze Johr – Dag in Dag ut –

Sütt dat bi us nich sau ut.

Wi Frueslür doch vö ollen Dingen

kürnt een langet Läid dovon singen.

 

Dei Mannslüer, de Blagen, de Opa, de Rüer,

laut sick am leewesten van us sau stüden.

Des Muorns ganz frou, doa fäng dat holl an:

„Mama, was ziehe ich heute an?

Wo sind meine Schuhe, mein Butterbrot?

Der Pullover von gestern – der ist doof!“

 

Bi den Eenen rett de Schouhband,

bi den Ännern een Knaup,

un Eener is noch gar nich upstaun,

watt häff de ’nen Schlaup.

Sau wätt man dann scheuchet, dat is de Frühsport dann,

de passende Musik kümp schon ut olle Ecken an.

 

„Mama“, schregget eener, „wo ist meine Jeans?

Hast Du sie gewaschen, ich finde sie nicht!“

„De Bücksen häng in Keller!“

„Ist sie schon trocken?

Wie fühlt sich denn die an? Wie ’n alter Knochen!

O, Mama, komm mal schnell her.

Der Reißverschluss, o, der geht so schwer!“

 

„Nu hollt moll de Luft an!

Nä, doa kümße nich mä drin!

Doa nägge ick di van Üörnen nigge Kiele drin!“

„Um Gotteswillen, die Hose muss passen,

dann müssen wir alles ganz anders anfassen!“

Ett liär sick lang up den Boden dann

un wi föngen dat Reiten no eenmoll an.

 

Ganz achtern Ohm, den Schweet vöre Platt

bis endlich dat Wicht in de Bücks richtig satt.

 

Sind se dann olle wiäge, de Dürden is tou,

kümp de Lüttkeste wä van achtern ümmetou.

„Mama, du muss mi noa ’ne Arbeet unnerschriewen,

watt ick gistern mände – de Dräi – datt was ’ne Fiewe.

Un nu häww ick son putzig Geföihl in Liewe!“

 

Kuomet de Kinner dann mit de Tüegnisse noa Hus,

un sütt dat eene wie dat ännere nich sau gout ut,

dann sägg de Pappe: „Watt, du häss in Riäken eene Fiewe?

Du oarst jä auk ganz noa de Mammen,

datt kann mit di auk nich viele sien!

Mit mi“, sägg de Pappe, „was datt nich so’ ne Hatz,

ick sait doch olltied up den eesten Platz!“

 

De Johre vegoht, de Kinner wät schnell graut,

goht se dann uten Huse os junge Braut, Student orre Soldaut,

dann sägg de Verstand: Datt mutt woll sau sien!

Datt Hatte mutt sick ganz schön to haupe niermen.

Wenn man dann Aumends vö’t liege Berre steiht,

eenen doch nur dat Beste van de Kinner dür’n Koppe geiht,

vögierten is oll Ärger un Vedräit!

 

Et is owwer auk hüite ’ne Plage,

Düsse langwielige Friggerigge vandage !

Säi sind mit Läiwe noch nich ut den Doppe,

dann hätt se schon oll dütt Kraum in’n Koppe.

 

Un äines Aumends, et was noch gar nich late,

dau löip in’n Fernsehen dei Hitparade.

Mit eenmoll sünk so’n fienet Fruesminske dann:

„Das bisschen Haushalt ist doch kein Problem, sagt mein Mann!“

Dau wöit use Pappe auk helle wach,

un mende, ick harre doch auk so’n netten, ouligen Dag.

 

„Dat ganze Johr Dag in, Dag ut,

broukes du doch nich to’n Arbeeten herrut.

Dat Hues un den Stuorm immer schön warm,

un weil ick sau fliedig bin, sin wi auk jüst nich arm!

 

Kanns’ iäten un drinken — nu sägge doch watt!“

„Mann“, segg ick, „schwieg stille, hör up tou praulen,

wenn’t hier no schöner wätt, is’t jä nich mä to’n Uthaulen!“

 

De Hausierer (auck Leuper gennann)

 

 Oss ick noa een Kind was, wöiten sau manche Artikel an de Huesdüden verkofft. Doa keimp son Schmantbuer, de transportede mit datt Fahrrad eenen grauten Holtkuffer. He verkoffte olle Sotten Puddingpulver.

Wie Kinner sprüngen schnell in de langen Bank un tofften up den Moment, wo de graute Deckel lösssprüng. Watt fö herrliche Gerüche keimen ut den Kassen: Schokolade, Vanille, Mandelgeschmack, rote Grütze un olle Farben Wackelpudding. De Mamme koffte immer watt up Vorrat – den Pudding mochten wie olle gäden.

Een ännerer Kärl keimp van Tied tou Tied un verkoffte Senft. Achtern up sien Fahrrad stönnen in eene Holtkissen schöne Litter-Steinpötte vuller Senf. Den liegen Pott neimp he dat naigestemoll wä mit trügge.

Den Scherenschlieper häwwe ick noa in goe Erinnerung. Mit eenen Fout trait he son kleenen Schliepstein an, de Funken flöigen us baule int Gesichte.

Dann keimp auck noa regelmäßig sonne aule Biädeltante. De was immer ganz utschmachtet. Dat arme Fruesminske keimp immer in Merrag un göng dann dankboar wieder. Se konn us nur een paar Kleenigkeiten anbeen: Knäupe, Näggegoaden, Twist un Twänt un Sicherheitsnaudeln.

In eener Familge harre auck moll son Kärl mit den Packen ewwas verkofft. De kleene Franz harre garnix kriegen un graint. De Pappe segg: „Wenn nächstens een Leuper kümp, bekomms’ Du nigge Hosenträger!“

Doa was no een son Opa, de verkoffte söcke Pottschräppers, Heedwiep hedden de bie us. He spannde son hennigen Rüern vön Bollerwagen un sochte sick de Hee (Heide) in Bobiärg. De sülwest makete kleenen Heedwiepe verkoffte he auk mit Rüern un Bollerwagen.

He keimp bie us auk immer in de Merragstied un dreug sick up een Teller Eintopf. De Rüer kreig auk noa een Schlag Gemöis inne Dutten. Sau teugen de Beeden dankboar wieder.

 

Watt häff sick de Tied ännert!