Wi bünt de Moorsoldaoten… 2

Morgenandacht im NDR 1:

Dat kannst mi glöven vom Dienstag, den 09.12.08

“Dett Schlopp”

von Domkapitular Alfons Strodt aus Osnabrück

http://www.watt-up-platt.de/der-heutige-domkapitular-alfons-strodt/

 

In Esterwegen wöör eine van de allerersten KZs in Dütschland. Hundertdusende hebbt hier as Zwangsarbeiter ut det Moor en Land makt, wo noch wat anners wasst as Boukweiten. Wat en Knoien. Wat en Hundelewen — jao, dor segg ik wat: Einen Gefangenen möss immer as en Hund, Reip ümmen Hals, up 4 Beine döör det Huus kruupen und blecken! Det hebbt se mit em makt. Hei süms heff det maolt. Ach, ehr Lewen wör nix weert. De derde Strophe van den Moorsoldaoten:

  1. S’morgens trecket de Kolonnen / in dat Moor ton Knojen stuur,

graowt dor in de heite Sünne, / un denkt still bloß an tohuus.

Wi bünt de Moorsaldaoten un trecket mit den Törfspaant in ‘t Moor.

Düsse Moorsoldaoten, de dröff man nich vergetten! Dor wörn van Glück Lü, de hebbt in Papenburg ein DIZ upbaut, dat „Dokumentations und Informations-Zentrum Emslandlager” Det kump nu wenner hier nao Esterwegen. Un den Landkreis helpt heller mit. De Kerke heff ok wat makt: Se heff daor’n Klaoster hensett. 4 Süsters, sei höört to’n heiligen Franz van Assisi, lewet in düt Klooster, nemmt de Lü up. Praot mit ehr. Helpt, to verstaohn. Well dor kump? Bünt wecker bie, de wüllt gerne praoten und fraogen, annere wüllt einfach dor sitten un schwiegen. Dor bünt ok Gefangene van fröiher bi. Wor einen mott noch heller wat verarbeiten, mott noch truuren. Un ne Masse Lü wüllt hier ok been.

Wenn du nu in’t Kloster wuss, moss du dör’m graotet Tor. Det Schlopp sütt ut as en Bogen ut ne gotische Kerke: Schmal un spitzk. Daormals vor 700 Jaohre bauden de so: haoch rut, nao’n Himmel in. Jao, düssen Bogen, det passt hier ok wall. Hier in düt Elend, hier wörn doch ok Lü, de konnen nich blaoß daalekieken in’t Moor, de keeken ok nao boowen un sochten usen Herrgott. Un wi dout det ok.

Man kann’t ok noch anners seihn. Düt Tor heff ne Siluette as’n Törfspaant, de ümdraiht is: De Spitze nich inne Grund, as to’t Törfstecken, nä, de Spitze nao boowen.

Hier in den Emslandlagers hebbt de Lü in Gefangenskup nich bloß in’t Moor graff, se hebbt ok sotoseggen den Himmel ümgraff mit ehre Fraogen un ehr Been: „Herrgott, wat sall düt hier? Is door bowen wal eine, of bün wi ale anschmeert? Help us ut de Naot!” S’nachens, wenn se nicht schlaopen konnen, wat hebbt se wall teert und beet, hebbt ehr Hätte ümgraff. Wat möss ehre Seele ale liehn nun knien. Wat ne Nachgraverei! Un wi vandage, wi mött doch ok so fraogen. Sotoseggen den Spant inne Hanne nähem und den Himmel ümgraven und roupen: „0 Heiland, breck den Himmel loss!” Ne, det passt ampatt wall, det hier in Esterwegen ok’n Klaoster is.